o nas
materia�y
le�ne ogrody
programy
eko-znaki
jak mo�esz pom�c?
 
Rolnictwo ekologiczne a dzika przyroda

Przez 13 lat prowadzono w Europie badania i obserwacje maj�ce na celu por�wnanie r�norodno�ci �yj�cych gatunk�w na polach uprawianych w konwencjonalny i ekologiczny spos�b. Wyniki pokazuj� korzy�ci jakie niesie dla dzikiej przyrody ekologiczna uprawa ziemi.

   Badania odbywa�y si� mi�dzy innymi w Anglii, Danii i Finlandii, by�y one przeprowadzane przez szereg niezale�nych organizacji (min. Royal Society for the Protection of Birds czy Soil Association), w du�ej mierze sponsorowane przez WWF (�wiatowy Fundusz Na Rzecz Przyrody). Celem obserwacji by�o zgromadzenie informacji na temat gatunk�w wyst�puj�cych na terenach uprawnych. W wyniku przeprowadzonych analiz wykazano, �e ekologiczna uprawa ziemi przyczynia si� do zwi�kszonej bior�norodno�ci na danym terenie.

Ka�da obserwacja by�a przeprowadzana przez kilka lat, aby zaobserwowane fakty s�u�y�y jako wiarygodne dane. Wi�kszo�� bada� by�a przeprowadzana w Anglii, gdzie 76% kraju pokrywaj� tereny uprawne z czego tylko 3% stanowi� ekologiczne uprawy. Og�lnym wnioskiem jest stwierdzenie, �e na ekologicznie uprawianych terenach jest wi�cej ptak�w, motyli, �uk�w, nietoperzy i dzikich kwiat�w. Liczebno�� wielu z tych gatunk�w drastycznie zmala�a w wyniku rozwoju tradycyjnego rolnictwa. W przeci�gu 25 lat (od roku 1972) liczba skowronk�w w Anglii zmala�a a� o 60% a z powodu wykorzystania pestycyd�w populacja czajki, kt�ra gnie�dzi si� na polach uprawnych a m�ode wychowuj� si� na pastwiskach, zmala�a o 80%. Wiele z badanych gatunk�w �y�o jedynie na terenach uprawiany w ekologiczny spos�b, inne gatunki mo�na by�o spotka� na obu typach jednak cz�ciej i w wi�kszych ilo�ciach pojawia�y si� one na ekologicznych farmach. Na tych terenach r�wnie� bardziej aktywne by�y nietoperze, a niekt�re ich gatunki nie wyst�powa�y w og�le w okolicach tradycyjnych upraw. Szczeg�owe badania przeprowadzono w r�wnie� w Szkocji, gdzie wzi�to pod uwag� �uki (Cleoptera carbidae) �yj�ce w uprawie ziemniaka i tu wynik by� r�wnie� na korzy�� dla ekologicznego rolnictwa.

Pod koniec lat 80 ubieg�ego wieku w Danii przeprowadzono podobne badania. Analizuj�c ilo�� biomasy (czyli og�lnej masy substancji organicznej) pochodz�cej z dzikich ro�lin, na uprawach ekologicznych by�o jej pi�� razy wi�cej ni� na tradycyjnych. W Danii r�wnie� zauwa�ono, �e ptaki by�y cz�ciej spotykane w bardziej naturalnych dla nich �rodowiskach, tam gdzie uprawy by�y czyste chemicznie. R�nica najprawdopodobniej by�a spowodowana brakiem pestycyd�w w pokarmie ptak�w, ale wp�yw mog�y mie� te� inne rodzaje uprawianych ro�lin czy sama struktura uprawy. Niemniej jednak ptaki czu�y si� tam po prostu lepiej.

Aby lepiej zrozumie� wyniki tych bada�, nale�y zapozna� si� z tym jak dzia�a rolnictwo ekologiczne. Przede wszystkim gleba traktowana jest jako ca�o��, jako �ywy, z�o�ony organizm, a nie jako materia� s�u��cy do uprawy ro�lin. Za tym idzie stwarzanie i podtrzymywanie warunk�w jak najmniej zmienionych przez substancje chemiczne stosowane w tradycyjnych uprawach takich jak pestycydy, herbicydy czy te� nawozy sztuczne.
Jako �rodki ochrony ro�lin cz�sto "zatrudnia" si� naturalne drapie�niki. Nie powoduje to zmian chemicznych w glebie, a w trosce o bogactwo minera��w i sk�adnik�w od�ywczych w ziemi, prowadzi si� p�odozmian i stosuje si� kompostowanie - recykling substancji organicznej. Uprawiane pola s� zwykle ma�e, otoczone �ywop�otami b�d� kamieniami przez co szkodniki maj� utrudniony dost�p do uprawianych ro�lin, a gleba chroniona jest przed wiatrem co ogranicza jej erozje. Dodatkowym elementem, kt�ry wp�ywa na utrzymane naturalnych warunk�w jest hodowla zwierz�t. Jako pokarm dla nich wykorzystuje si� produkty uboczne z uprawy ro�lin, zwierz�ta maj� zapewnione dobre warunki przestrzenne, opiek� weterynaryjn� oraz nie zawieraj�cy protein pokarm.

Gleba, w kt�rej �yje mn�stwo mikroorganizm�w daje korzystne pod�o�e dla wzrostu ro�lin r�nych gatunk�w, a co za tym idzie pojawienie si� wi�kszej ilo�ci zwierz�t. W przeprowadzonych badaniach r�nica mi�dzy ilo�ci� dzikiej przyrody i bior�norodno�ci� w og�le na terenach upraw ekologicznych, a tradycyjnych jest na tyle du�a, �e mo�na stwierdzi�, �e uprawy ekologiczne nios� ze sob� korzy�ci dla ca�ej przyrody, w tym oczywi�cie dla cz�owieka.


powr�t