Le�ny ogr�d jest to ogr�d
zaprojektowany na wz�r naturalnego lasu z kilkoma pi�trami
ro�linno�ci. W jego sk�ad wchodz� liczne gatunki
drzew, krzew�w i bylin. Le�ne ogrody s� trwa�e ekologicznie,
wydajne, a ich utrzymanie nie wymaga du�ego nak�adu pracy.
Dostarczaj� owoce, orzechy, nasiona, li�cie i kwiaty
do sa�atek, zio�a, przyprawy, grzyby, soki ro�linne, pasz�
dla zwierz�t, drewno na opa�, wiklin�, tyczki, w��kna
do wyrobu lin, ro�liny do wyrobu myd�a, barwniki i mi�d
Na zdj�ciach: le�ny ogr�d w Dartington
w Wielkiej Brytanii, zaprojektowany przez Martina Crowforda
z Agroforestry Research Trust.
Pi�tra
le�nego ogrodu
1. Wysokie drzewa
2. Niskie drzewa i wysokie krzewy - posadzone pomi�dzy
wysokimi drzewami lub pod ich koronami
3. Krzewy - g��wnie gatunki dobrze znosz�ce cie�
4. Ro�liny zielne - w tym tak�e zio�a, kt�re mog� wchodzi�
w sk�ad warstwy ro�lin okrywowych i samoczynnie si�
rozsiewa� i rozrasta�
5. Ro�liny okrywowe - g��wnie ro�liny p�o��ce, kt�re tworz�
�yw� �ci�k� le�nego ogrodu
6. Pn�cza i winoro�la
7. Warstwa korzeni (ryzosfera)
Ro�liny umiejscawia si� zgodnie z ich zapotrzebowaniem
na �wiat�o, wilgo�, os�on�, substancje mineralne, towarzystwo
s�siad�w, zapylanie czy ochron� przed szkodnikami. W
klimacie umiarkowanym, podstawowym elementem, na kt�ry
zwraca sie uwage projektuj�c le�ny ogr�d, jest dost�p
�wiat�a. Z tego te� wzgl�du dba si� o to, by drzewa
nie ocienia�y ro�lin �wiat�olubnych i wysokie drzewa
sadzi si� np. w p�nocnej cz�sci ogrodu.
G��wne
elementy zapewniaj�ce stabilno�� le�nych ogrod�w
i ich samoczynne funkcjonowanie:
du�a r�norodno�� ro�lin (nawet ponad sto gatunk�w,
w zale�no�ci od powierzchni ogrodu),
u�ycie ro�lin wzbogacaj�cych gleb�, np. ro�lin wi���cych
azot, takich jak: oliwnik (Elaeagnus), olcha
(Alnus), �arnowiec (Cytisus scoparius),
�ubin lub bia�a koniczyna,
u�ycie ro�lin, kt�rych korzenie si�gaj� do g��boko
po�o�onych minera��w i kt�re przenosz� je do powierzchniowych
warstw gleby, gdzie staj� si� dost�pne dla innych ro�lin np.:
podbia� (Petasites spp.), �ywokost (Symphytum
spp.), lukrecja (Glycyrrhiza spp.), szczaw
(Rumex spp.),
u�ycie ro�lin przyci�gaj�cych drapie�ne owady, kt�re s�
naturalnymi wrogami pospolitych szkodnik�w, np. wrotycz
(Tanaceum vulgare) lub ro�lin aromatycznych, kt�rych
olejki odstraszaj� szkodniki np. mi�ta,
u�ycie odmian (o ile jest to mo�liwe) odpornych na choroby
i szkodniki,
pokrywa drzew i opad�e li�cie przyczyniaj� si� do
prawid�owego obiegu substancji od�ywczych i odporno�ci na susz�.
Dlaczego
warto za�o�y� le�ny ogr�d?
uprawianie ogrodu w zgodzie z natur�,
ma�e nak�ady pracy na utrzymanie ogrodu,
le�ny ogr�d jest odporny na trudne warunki pogodowe,
dostarcza r�norodne plony,
jest bardzo wydajny,
zapewnia siedlisko dla dzikich zwierz�t
.
Zobacz tak�e:
Lista ro�lin do le�nego ogrodu
Filmy:
- Forest Gardening with Robert Hart
- The Global Gardener - Tropics
- The Global Gardener - Temperate Climate
- Establishing a Food Forest DVD (Trailer)
- 300 Year Old Food Forest System
Wi�cej informacji
Ksi��ki:
- "Gaia's
Garden" Toby Hemenway
- "How
to Make a Forest Garden" Patrick Whitefield
- "Forest Gardening" Robert Hart
- "Edible
Forest Gardens" Dave Jacke, Eric Toensmeier
Organizacje:
- Agroforestry
Research Trust
- Central
Rocky Mountains Permaculture Institute
|