o nas
materia�y
le�ne ogrody
programy
eko-znaki
jak mo�esz pom�c?
 

   Le�ny ogr�d jest to ogr�d zaprojektowany na wz�r naturalnego lasu z kilkoma pi�trami ro�linno�ci. W jego sk�ad wchodz� liczne gatunki drzew, krzew�w i bylin. Le�ne ogrody s� trwa�e ekologicznie, wydajne, a ich utrzymanie nie wymaga du�ego nak�adu pracy. Dostarczaj� owoce, orzechy, nasiona, li�cie i kwiaty do sa�atek, zio�a, przyprawy, grzyby, soki ro�linne, pasz� dla zwierz�t, drewno na opa�, wiklin�, tyczki, w��kna do wyrobu lin, ro�liny do wyrobu myd�a, barwniki i mi�d

  Na zdj�ciach: le�ny ogr�d w Dartington w Wielkiej Brytanii, zaprojektowany przez Martina Crowforda z Agroforestry Research Trust.


Pi�tra le�nego ogrodu
1. Wysokie drzewa
2. Niskie drzewa i wysokie krzewy - posadzone pomi�dzy wysokimi drzewami lub pod ich koronami
3. Krzewy - g��wnie gatunki dobrze znosz�ce cie�
4. Ro�liny zielne - w tym tak�e zio�a, kt�re mog� wchodzi� w sk�ad warstwy ro�lin okrywowych i samoczynnie si� rozsiewa� i rozrasta�
5. Ro�liny okrywowe - g��wnie ro�liny p�o��ce, kt�re tworz� �yw� �ci�k� le�nego ogrodu
6. Pn�cza i winoro�la
7. Warstwa korzeni (ryzosfera)

Ro�liny umiejscawia si� zgodnie z ich zapotrzebowaniem na �wiat�o, wilgo�, os�on�, substancje mineralne, towarzystwo s�siad�w, zapylanie czy ochron� przed szkodnikami. W klimacie umiarkowanym, podstawowym elementem, na kt�ry zwraca sie uwage projektuj�c le�ny ogr�d, jest dost�p �wiat�a. Z tego te� wzgl�du dba si� o to, by drzewa nie ocienia�y ro�lin �wiat�olubnych i wysokie drzewa sadzi si� np. w p�nocnej cz�sci ogrodu.


G��wne elementy zapewniaj�ce stabilno�� le�nych ogrod�w i ich samoczynne funkcjonowanie:
  • du�a r�norodno�� ro�lin (nawet ponad sto gatunk�w, w zale�no�ci od powierzchni ogrodu),
  • u�ycie ro�lin wzbogacaj�cych gleb�, np. ro�lin wi���cych azot, takich jak: oliwnik (Elaeagnus), olcha (Alnus), �arnowiec (Cytisus scoparius), �ubin lub bia�a koniczyna,
  • u�ycie ro�lin, kt�rych korzenie si�gaj� do g��boko po�o�onych minera��w i kt�re przenosz� je do powierzchniowych warstw gleby, gdzie staj� si� dost�pne dla innych ro�lin np.: podbia� (Petasites spp.), �ywokost (Symphytum spp.), lukrecja (Glycyrrhiza spp.), szczaw (Rumex spp.),
  • u�ycie ro�lin przyci�gaj�cych drapie�ne owady, kt�re s� naturalnymi wrogami pospolitych szkodnik�w, np. wrotycz (Tanaceum vulgare) lub ro�lin aromatycznych, kt�rych olejki odstraszaj� szkodniki np. mi�ta,
  • u�ycie odmian (o ile jest to mo�liwe) odpornych na choroby i szkodniki,
  • pokrywa drzew i opad�e li�cie przyczyniaj� si� do prawid�owego obiegu substancji od�ywczych i odporno�ci na susz�.


  • Dlaczego warto za�o�y� le�ny ogr�d?

  • uprawianie ogrodu w zgodzie z natur�,
  • ma�e nak�ady pracy na utrzymanie ogrodu,
  • le�ny ogr�d jest odporny na trudne warunki pogodowe,
  • dostarcza r�norodne plony,
  • jest bardzo wydajny,
  • zapewnia siedlisko dla dzikich zwierz�t
  • .


    Zobacz tak�e:
  • Lista ro�lin do le�nego ogrodu


  • Filmy:
    - Forest Gardening with Robert Hart
    - The Global Gardener - Tropics
    - The Global Gardener - Temperate Climate
    - Establishing a Food Forest DVD (Trailer)
    - 300 Year Old Food Forest System



    Wi�cej informacji

    Ksi��ki:
    - "Gaia's Garden" Toby Hemenway
    - "How to Make a Forest Garden" Patrick Whitefield
    - "Forest Gardening" Robert Hart
    - "Edible Forest Gardens" Dave Jacke, Eric Toensmeier

    Organizacje:
    - Agroforestry Research Trust
    - Central Rocky Mountains Permaculture Institute