No i tak to jest. Choć od samego początku założenie w regulaminie konsultacji społecznych w Sopocie było takie, że żadne konsultacje nie powinny być obowiązkowe, to wychodzi jednak na to, że nie da się tego utrzymać. Miałem nadzieję, że jest już tak oczywiste, że mieszkańców Sopotu interesuje wygląd miasta, że Urząd Miasta będzie sam przedstawiał mieszkańcom projekty architektoniczne. Zakładałem również, że jeżeli jakiś temat będzie interesował mieszkańców, to po prostu upomną się o konsultacje społeczne, bo regulamin będzie zapewniał mieszkańcom możliwość składania wniosku o zorganizowanie konsultacji po zebraniu odpowiedniej ilości podpisów. Tymczasem projekt remontu ścieżki w dolinie potoku Haffnera, który płynie przy urzędzie miasta, został pokazany zaledwie na kilka dni przed rozpoczęciem inwestycji, a w takim przypadku zaproponowany przez nas mechanizm konsultacji będzie nieskuteczny. Co z tym zrobić?

Wychodzi więc na to, że nie ma wyjścia - wprowadzenie obowiązkowych konsultacji jest niezbędne, bo inaczej może okazać się, że powstanie kolejny projekt bez akceptacji społecznej, bez jakichkolwiek konsultacji, a z Urzędu Miasta będą płynąć tłumaczenia, że przecież teraz jest już za późno na zmiany, że przetargi są rozstrzygnięte, a wykonawca zaraz podjedzie koparką i już już odpala piły, by ścinać drzewa (nie chodzi tu o dolinę potoku Haffnera), więc drodzy mieszkańcy, spóźniliście się. A w ogóle to o co chodzi, przecież Sopot pięknieje. Rozwiązanie tej kwestii można zapisać tak:

1. Obowiązkowym konsultacjom społecznym podlegają wszystkie projekty architektoniczne, których realizacja jest częściowo lub w całości finansowana ze środków z budżetu miasta Sopotu, jeżeli całkowita wartość inwestycji przekracza 50o tys. zł. Konsultacje projektów architektonicznych przeprowadza się na etapie wstępnej koncepcji, kiedy możliwe jest wprowadzanie zmian w projekcie.

2. Wynikiem konsultacji społecznych w zakresie projektów architektonicznych może być decyzja o przystąpieniu do projektowania partycypacyjnego.

Te 500 tys. jest umowne, to może być inna kwota. Można także inaczej doprecyzować, które projekty architektoniczne mają podlegać obowiązkowym konsultacjom.

Na zakończenie jeszcze parę słów wyjaśnienia (architekci często się burzą w tej kwestii), dlaczego w ogóle włączać w projektowanie mieszkańców? Dlatego, że chodzi o przestrzeń publiczną. To nie jest łazienka lub sypialnia, o której wyglądzie może decydować właściciel mieszkania, to nie jest też rzeźba w prywatnym ogrodzie. W przestrzeni publicznej miasta projekty powinny podobać się jej użytkownikom, czyli mieszkańcom. Jest nie do przyjęcia, by z budżetu miasta był realizowany projekt, na który mieszkańcy nie wyrażają zgody. Owszem, każdy ma inny gust i wszystkich może być trudno zadowolić, ale projekt może być przynajmniej akceptowany przez większość mieszkańców. A to już łatwo sprawdzić poddając projekty pod głosowanie. Minimum to zaprezentowanie projektu na stronie internetowej miasta z prośbą o nadsyłanie uwag, czego kolejny raz zabrakło. A na dokładkę hasło na wizualizacji przy potoku Haffnera brzmi: „Zmieniamy to miejsce dla Was!”.

Aktualizacja (8 czerwca): Jest jeszcze nowy pomysł, jak uniknąć zasypania mieszkańców nadmierną ilością konsultacji projektów architektonicznych - obowiązkowe może być jedynie przedstawienie koncepcji projektu w jego wstępnej fazie, a wówczas, jeżeli okaże się kontrowersyjny, to mieszkańcy albo radni będą mogli wnioskować o pełne konsultacje. Zapis w regulaminie konsultacji społecznych może być więc taki:

1. Obowiązkowym konsultacjom społecznym podlegają wszystkie projekty architektoniczne, których realizacja jest częściowo lub w całości finansowana ze środków z budżetu miasta Sopotu, jeżeli całkowita wartość inwestycji przekracza 500 tys. zł. Część obowiązkowa konsultacji projektów architektonicznych polega na przedstawieniu ich na stronie internetowej miasta Sopotu oraz w holu budynku Urzędu miasta na etapie wstępnej koncepcji, kiedy możliwe jest wprowadzanie zmian w projekcie. Projekty prezentuje się publicznie co najmniej przez 21 dni.

2. Pełne konsultacje społeczne w sprawie projektów architektonicznych przeprowadza się na wniosek podmiotów wskazanych w § 4. Konsultacje te mogą polegać na projektowaniu partycypacyjnym.