Richard B. Alley, prof. nauk o ziemi, na spotkaniu w amerykańskim kongresie.
Jednym z najciekawszych pomysłów na usprawnienie działania sopockiej rady miasta jest zapisanie w statucie możliwości powoływania doradców społecznych. Chodzi tu o to, by zapewnić wsparcie merytoryczne dla radnych w pracach komisji, a w konsekwencji o podejmowanie lepszych decyzji. W poprzedniej kadencji zdarzało się, że radni zapraszali gości na spotkania komisji, właśnie w charakterze doradców, co jest jak najbardziej OK, jednak funkcję doradcy można zapisać formalnie w statucie Sopotu, wraz z prawem do zabierania głosu w dyskusji. Doradców społecznych mogłyby powoływać wszystkie kluby oraz komisja jako całość. W praktyce oznaczałoby to, że na przykład w spotkaniu komisji rozwoju przestrzennego mogłoby, oprócz radnych, brać udział także 5 architektów lub urbanistów, którzy opiniowaliby projekty uchwał. Zapis w statucie, który wprowadzałby funkcję doradcy społecznego, może wyglądać w taki sposób:
§ 22
5. Kluby radnych mogą zgłaszać do udziału w pracach komisji doradców społecznych, którzy mogą zabierać głos w dyskusji, jednak bez prawa udziału w głosowaniu.
6. Doradcy społeczni mogą pełnić funkcję stałą lub doraźną.
7. Kluby mogą zgłaszać po jednym doradcy społecznym do każdej z komisji.
8. Decyzję o powołaniu przez klub doradcy społecznego przedstawia się na piśmie przewodniczącemu Komisji.
9. Jednego doradcę społecznego może powołać każda z komisji, zwykłą większością głosów.
Na zdjęciu u góry strony jest Richard Alley, który wyjaśnia członkom komisji ds. nauki i technologii w amerykańskim kongresie zagadnienia związane ze zmianami klimatu. Fragment jego wystąpienia, podczas którego w obrazowy sposób tłumaczy na czym polega jeden z cykli Milankovića, można obejrzeć tutaj.
Kolejna kwestia związana z komisjami polega na tym, że dla konstruktywnej dyskusji jest dobrze, gdy biorą w niej osoby zainteresowane tematem. Skład stałych komisji jest jednak również stały i nie wszystkie tematy muszą interesować wszystkich radnych, przez co niektórzy mogą wiercić się na krześle w trakcie dyskusji marząc tylko o tym, żeby wreszcie pójść do domu. Jak to rozwiązać? Radni mogą pracować w zespołach powołanych do konkretnej sprawy, w skład których wchodziłyby tylko osoby zainteresowane tematem (taki zespół ma na przykład zostać powołany w Gdańsku do spraw związanych z partycypacją społeczną i aktywizacją mieszkańców). Pojawia się tu jednak pewien problem - spotkania takiego zespołu mogą być zakulisowe, a powinny być jawne i dostępne dla wszystkich zainteresowanych tak samo, jak spotkania zwykłych komisji. Rozwiązaniem mogą być więc podkomisje doraźne, powoływane do rozwiązania konkretnej sprawy:
§ 25 (Regulaminu Rady Miasta)
3. Komisja może powołać podkomisje, stałe i doraźne, do określonych spraw.
4. Podkomisja składa sprawozdanie ze swojej działalności komisji, która ją powołała.
5. Radni z innych komisji mogą uczestniczyć w obradach podkomisji.
6. Podkomisja doraźna ulega rozwiązaniu po wykonaniu zadania, dla którego została powołana.
Aha, skoro kluby mogą zyskać prawo powoływania doradców społecznych, to warto określić, czym jest klub radnych, bo w obecnej wersji statutu nie ma tego w ogóle. Delikatnym tematem jest tu wymagana liczba członków klubu, albowiem mamy w Sopocie ugrupowanie, z którego weszło do rady miasta tylko 2 radnych. Zapisanie więc, że klub może utworzyć co najmniej 3 radnych (co wydaje się dobrą liczbą), oznaczałoby w praktyce, że Samorządność nie będzie mogła utworzyć klubu, co mogłoby zostać potraktowane jako złośliwość. Sprawdziłem jak to jest w innych miastach i okazuje się, że w Słupsku klub może utworzyć już 2 radnych, a zatem:
§ 20 a
1. Radni mogą tworzyć kluby radnych, klub może utworzyć co najmniej 2 radnych.
2. Dla utworzenia klubu niezbędne jest przedłożenie Przewodniczącemu Rady imiennego składu klubu radnych.
3. Radny może należeć tylko do jednego klubu radnych.
A taki punkt może kiedyś przydać się radnym, jest to zapis, który jest obecnie w statucie Poznania:
§ 28 a
1. Radny jest przyjmowany przez Prezydenta, jego zastępców, Sekretarza Miasta i Skarbnika Miasta, dyrektorów Wydziałów Urzędu i kierowników miejskich jednostek organizacyjnych, bez zbędnej zwłoki, dla uzyskania informacji i materiałów niezbędnych do wykonywania jego mandatu.